Μονστέρα

Λατινική ονομασία: Monstera deliciosa

Οικογένεια: Araceae

Καταγωγή: Προέρχεται από τα τροπικά δάση της Λατινικής Αμερικής.

Η μονστέρα (Monstera) είναι ένα δημοφιλές γένος φυτών που ανήκει στην οικογένεια των Araceae. Συχνά ονομάζεται και "φυτό τυρί" ή "Swiss cheese plant" λόγω των χαρακτηριστικών οπών στα φύλλα της. Τα είδη της μονστέρας είναι δημοφιλή φυτά εσωτερικού χώρου λόγω της εντυπωσιακής εμφάνισής τους και της σχετικά εύκολης φροντίδας τους.

Περιγραφή

Είναι αναρριχώμενο φυτό πολύ γρήγορης ανάπτυξης με ημιξυλώδη βλαστό και εναέριες ρίζες. Μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 20 μέτρα ύψος, αν στηριχθεί σε κορμό δέντρου. Τα φύλλα του γίνονται πολύ μεγάλα, ενώ μεγαλώνοντας εμφανίζουν σχισμές και τρύπες. Το όνομα μονστέρα προέρχεται από τη λατινική λέξη «monstrum» που σημαίνει τέρας, λόγω των μεγάλων και παράξενων φύλλων του.

Θέση

Η μονστέρα προτιμά το έμμεσο, φωτεινό φως, αλλά μπορεί να αντέξει και σε χαμηλότερο φωτισμό. Ωστόσο, το άμεσο ηλιακό φως μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα στα φύλλα. Εξαιτίας της μεγάλης του ανάπτυξης δεν προτείνεται για περιορισμένους χώρους, είναι όμως ιδανικό για μεγάλους εσωτερικούς χώρους ή και υπαίθριους στη νότια Ελλάδα. Προτιμά τις ημισκιερές θέσεις και χρειάζεται απαραίτητα υποστύλωση με στύλο από βρύα ή ανάλογα φυσικά υλικά.

Θερμοκρασία

Σαν τροπικό φυτό αγαπά πολύ τη ζέστη και αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες 13-15°C και πάνω. Την κρύα εποχή του έτους μπορεί να αντέξει έως και -1°C, αλλά για λίγες μόνο ώρες. Αναπτύσσεται καλύτερα σε θερμοκρασίες μεταξύ 18°C και 30°C. Αποφεύγετε τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας και τα ρεύματα αέρα.

Πότισμα

Το πότισμα της μονστέρας είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέρη της φροντίδας της. Η μονστέρα έχει συγκεκριμένες ανάγκες όσον αφορά την υγρασία του εδάφους, και η σωστή προσέγγιση στο πότισμα μπορεί να εξασφαλίσει την υγεία και την ευημερία του φυτού. Ακολουθούν οδηγίες και συμβουλές για το σωστό πότισμα της μονστέρας:

Συχνότητα Ποτίσματος:

• Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης (άνοιξη και καλοκαίρι): Ποτίζετε το φυτό περίπου μία φορά την εβδομάδα ή όταν το πάνω μέρος του χώματος είναι στεγνό.

• Κατά τη διάρκεια της αδράνειας (φθινόπωρο και χειμώνας): Μειώστε το πότισμα σε κάθε 10-14 ημέρες, ανάλογα με την υγρασία και τη θερμοκρασία του χώρου.

Έλεγχος Υγρασίας Εδάφους:

• Πριν ποτίσετε, ελέγξτε την υγρασία του εδάφους βυθίζοντας το δάχτυλό σας περίπου 2-3 εκατοστά στο χώμα. Αν είναι στεγνό σε αυτό το βάθος, τότε είναι ώρα να ποτίσετε.

• Χρησιμοποιήστε έναν υγρασιομετρητή για ακριβέστερη μέτρηση της υγρασίας. Για να μετράτε σωστά την υγρασία το pH και το φως στα φυτά σας χρησιμοποιήστε το παρακάτω υγρασιόμετρο. Πατήστε το σύνδεσμο και κάντε το δικό σας. https://geni.us/qVeB
  

υγρασιόμετρο

Συμβουλές και Προφυλάξεις

Ποιότητα Νερού:

• Χρησιμοποιείτε νερό σε θερμοκρασία δωματίου για να αποφύγετε το σοκ στις ρίζες. Αν είναι δυνατόν, αφήστε το νερό να σταθεί για 24 ώρες πριν το χρησιμοποιήσετε για να εξατμιστεί το χλώριο και άλλες χημικές ουσίες.

• Αποφεύγετε το πολύ σκληρό νερό, καθώς μπορεί να συσσωρευτεί ασβέστιο στο χώμα.

Αποστράγγιση:

• Βεβαιωθείτε ότι η γλάστρα έχει επαρκείς τρύπες αποστράγγισης. Η μονστέρα δεν ανέχεται το στάσιμο νερό, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε σήψη των ριζών.

• Χρησιμοποιήστε ένα καλά στραγγιζόμενο μείγμα χώματος όπως αναφέρθηκε προηγουμένως.

Σημάδια Υπερβολικού Ποτίσματος:

• Κιτρίνισμα και πτώση των φύλλων.

• Υγρό και μαλακό χώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

• Σήψη των ριζών (μαλακές και καφέ ρίζες).

Σημάδια Έλλειψης Νερού:

• Μαραμένα ή κρεμασμένα φύλλα.

• Ξηρά και καφέ άκρα στα φύλλα.

• Το χώμα απομακρύνεται από τα τοιχώματα της γλάστρας.

Συμπερασματικά

Η μονστέρα απαιτεί μια ισορροπία μεταξύ υγρασίας και αποστράγγισης. Με τακτικό έλεγχο της υγρασίας του εδάφους και προσεκτικό πότισμα, μπορείτε να εξασφαλίσετε την υγιή ανάπτυξη και την ευημερία της μονστέρας σας.

Λίπανση

Άνοιξη και Καλοκαίρι: Αυτή είναι η περίοδος έντονης ανάπτυξης για τη μονστέρα. Λιπάνετε κάθε 2-4 εβδομάδες χρησιμοποιώντας υγρό λίπασμα. Αν χρησιμοποιείτε κοκκώδες λίπασμα, ακολουθείτε τις οδηγίες του κατασκευαστή για τη συχνότητα.

Φθινόπωρο και Χειμώνας: Η μονστέρα έχει πιο αργή ανάπτυξη και δεν χρειάζεται τόσο συχνή λίπανση. Μπορείτε να μειώσετε τη λίπανση σε μία φορά κάθε 6-8 εβδομάδες ή και καθόλου, ανάλογα με την κατάσταση του φυτού.

Ισορροπημένη λίπανση: Χρησιμοποιήστε ένα ισορροπημένο λίπασμα (π.χ. 20-20-20) για να παρέχετε όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Κλάδεμα

Λόγοι για το Κλάδεμα της Μονστέρας

• Έλεγχος Μεγέθους: Η μονστέρα μπορεί να μεγαλώσει αρκετά και το κλάδεμα βοηθά στον έλεγχο του μεγέθους της.

• Αφαίρεση Κατεστραμμένων Φύλλων: Αφαιρέστε τα κιτρινισμένα, καφέ ή κατεστραμμένα φύλλα για να διατηρήσετε το φυτό υγιές.

• Προώθηση Νέας Ανάπτυξης: Το κλάδεμα μπορεί να ενισχύσει τη νέα ανάπτυξη και να κάνει το φυτό πιο πλούσιο.

• Διαμόρφωση: Μπορείτε να διαμορφώσετε το φυτό ώστε να έχει μια πιο επιθυμητή εμφάνιση.

Πότε να Κλαδέψετε

• Άνοιξη και Καλοκαίρι: Αυτή είναι η καλύτερη περίοδος για το κλάδεμα, καθώς το φυτό βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης και μπορεί να ανακάμψει γρήγορα.

• Αποφύγετε το Κλάδεμα το Χειμώνα: Το φυτό είναι σε φάση αδράνειας και δεν θα ανακάμψει τόσο γρήγορα.

Συμβουλές

• Προσοχή στις Αερόριζες: Η μονστέρα παράγει αερόριζες που βοηθούν το φυτό να στηρίζεται και να απορροφά υγρασία. Μπορείτε να τις κλαδέψετε αν είναι ενοχλητικές, αλλά είναι προτιμότερο να τις αφήσετε αν δεν σας ενοχλούν.

• Απολύμανση Εργαλείων: Μετά το κλάδεμα, απολυμάνετε τα εργαλεία με διάλυμα αλκοόλης ή χλωρίνης για να αποτρέψετε τη μετάδοση ασθενειών σε άλλα φυτά.

Μεταφύτευση

• Κάθε 1-2 χρόνια: Συνήθως είναι αρκετό, ειδικά αν το φυτό μεγαλώνει γρήγορα.

• Σημάδια ότι χρειάζεται μεταφύτευση:
  

• Οι ρίζες βγαίνουν από τις τρύπες αποστράγγισης.

• Το φυτό φαίνεται να μεγαλώνει πιο αργά ή σταματά την ανάπτυξη.

• Το χώμα δεν διατηρεί πλέον την υγρασία όπως πρέπει.

Κοινά Είδη Μονστέρας

• Monstera deliciosa: Το πιο γνωστό είδος, με μεγάλα, διάτρητα φύλλα.

• Monstera adansonii: Χαρακτηρίζεται από μικρότερα φύλλα με πολλές οπές.

• Monstera obliqua: Έχει λεπτότερα φύλλα με μεγαλύτερες οπές και είναι σπανιότερο.

Tip-άκος

• Οι εναέριες ρίζες του φυτού χρησιμοποιούνταν στο Περού σαν σχοινιά ενώ στο Μεξικό αποτελούν υλικό κατασκευής καλαθιών.

• Στο Μεξικό, έγχυμα από τα φύλλα ή τις ρίζες της Μονστέρας καταναλώνεται για να απαλύνει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.

• Ένα ακόμα κοινό όνομα της μονστέρας είναι και το παρατσούκλι "δέντρο φρουτοσαλάτας" λόγω των βρώσιμων καρπών που παράγει, που έχουν γεύση παρόμοια με φρουτοσαλάτα.